Boek Het offer

Dirk Schut was de oudste zoon van Frans en Grietje Schut. Hij vertrok in 1923 naar Afrika (Oeganda) om daar te gaan werken als priester-missionaris.
De basis voor het portret van zijn leven is zijn dagboek, aangevuld met brieven, foto’s en documenten.

 

 

Het dagboek geeft een fascinerend tijdsbeeld van een rotsvast geloof, tekent het vaak zware leven in de missie en is toegankelijk en beeldend geschreven.

Zie ook bij Links.

 

 

Dirk in zijn jonge jaren, vereeuwigd met zijn voetbalkornuiten. Dirk staat 5e van rechts. Wie herkent zijn lookalike in een familielid? In een brief aan broer Frans en zijn vrouw roemde Dirk het voetbaltalent van hun zoontje. Tijdens zijn verlof in 1934 deed Dirk ook de aftrap voor een benefietwedstrijd voor de missie.

 

1934 Zussen Marie en Trien Schut op de motorfiets die broer Dirk meenam toen hij dat jaar op verlof ging naar Nederland. Toen ik mijn moeders oude fotoalbum kreeg,  was dit een van de weinig overgebleven foto’s. Bij deze foto was het onderschrift: ‘op de motor van heerbroer’. Zo noemde je toen dus een broer die priester was.

Toen ik voorjaar 2017 met Hans de congregatie van Mill Hill in Freshfield-UK bezocht, op zoek naar aanvullende informatie voor het boek van heeroom, kreeg ik deze foto onder ogen. Ik zag zo heeroom op zijn stoomfiets tussen de eucalyptussen omhoog rijden naar zijn thuisbasis in Nyondo.

 

 

Hoewel geposeerd, noem ik dit ook een vorm van straatfotografie. Dirk in zijn dagelijkse outfit staat rechts, met naast hem zijn collega Roemelé (zie ook in het boek Het offer op blz. 111). De twee personen links zijn ook collega’s of lekenbroeders, die meehielpen in de missie? Deze foto kwam ik tegen bij de Nederlandse vestiging van Mill Hill in Oosterbeek. Van officiële gebeurtenissen werden meestal staatsiefoto’s gemaakt en gedocumenteerd.

Geschiedenis tussen de regels

Onderstaande is een uitgetypte verse van een via George/Gré van ome Thijs en tante Jo gefotografeerd artikel in de Castricummer Courant uit 1938. (Brief van pater Schut).

In ‘Het offer’ staat op blz. 117 Dirks zus Anne genoemd die ook actief was in zo’n naaikring. Anne stuurde in april 1927 een ansichtkaart met de Sint Augustinusschool van Castricum erop aan Dirk in Oeganda met een felicitatie voor zijn verjaardag en de tekst: “Met de missie-naaikring gaat het hard, maar ik zal evengoed een albe voor u maken en een mooie hoor. […]”. In 1932 trouwde Anne met Han Numan en verhuisde naar Heemskerk, dus aan deze naaikrans zal zij niet meer meegedaan hebben. (Een albe is een misgewaad).

BRIEF VAN PATER SCHUT

         Catholic Mission “Toroma”

              Soroti  P.O. Oeganda

                   6 October 1938

   Hooggeachte Weldoeners,

   Dames der Naaikrans en Parochianen van Castricum.

Gisteren heb ik het pakket kazuifels en toebehooren en twee stola’s ontvangen. Ik behoef U eigenlijk niet te vertellen hoe blij ik er mee ben. Ik heb al jaren gehoopt dat ik eenmaal de gelukkige bezitter zou zijn van zulk een stel H. Mis paramenten als ik nu van Uwe weldadigheid en meewerking ontvangen heb.

Ik ben zeer dankbaar aan de dames der Naaivereeniging, aan den Pastoor die een collecte voor dit doel toestond in de kerk en aan de parochianen van Castricum en aan wie anders ook voor de bijdragen die zij gegeven hebben om dit lang ideaal van mij te verwezenlijken.

Zondag a.s. zal ik de gewaden voor het eerst gebruiken en ik zal de H. Mis opdragen voor Uw aller geestelijk en tijdelijk belang en God vragen dat wat U aan den minste der Zijnen gedaan hebt. Hij in zijn goedheid beschouwe als aan Hemzelf gedaan. Ik ben U van harte dankbaar. Ze zijn prachtig en zijn zonder beschadiging overgekomen.

Ik maak meteen van deze gelegenheid gebruik om U mede te deelen dat het me nog uitstekend gaat in de Sint Pankratius Parochie van Toroma. Mijn gezondheid is Goddank uitstekend. Eenigen tijd geleden heb ik voor den tweeden keer sedert ik hier in 1934 teruggekomen ben, een aanval van koorts gehad, maar ik was maar één vollen dag slap op de been. Kinine en een nieuw geneesmiddel Atebrin hebben we altijd bij de hand en met deze hulpmiddelen houden we het leven er in, niettegenstaande dat er verbazend veel malaria in deze streek is.

Hopen menschen lijden er aan en er zijn dan ook vele sterfgevallen ten gevolge van de Malaria hier onder de negers. Wij hebben een kliniek hier en we raken een zeer groote hoeveelheid kinine kwijt op deze wijze, maar we hebben dan ook heel wat levens gered, vooral van kinderen. Ze komen in de kliniek met een milt zoo groot als een suikerpot, de stakkers.

Wat het werk aangaat, gaan we vooruit, langzaam maar gestatig. De scholen waarvan ik in mijn Kerstbrief van verleden jaar melding maakte, zijn nu klaar en flink bezet met kinderen.

Vanmorgen ben ik er nog op uit geweest een 12 k.m. van hier met mijn timmerman om een W.C. in elkaar te timmeren voor een van die scholen. De regeering en vooral het Medische Departement is ten zeerste bezorgd dat er een groote hoeveelheid van zulke goede gelegenheden gemaakt worden. Wat je als Missionaris al niet moet doen, hè. Evenwel er moet iemand zijn die het doet en er is niemand anders dan ons zelf.

We hebben dit jaar veel regen gehad en het zal de groententelers van Castricum interesseeren dat we dit jaar wortelen en roode bieten en sla en spinazie en komkommers en kool in overvloed gehad hebben.

We hebben zooveel kool, dat we hopen zuurkool te kunnen maken voor het droge seizoen. Ik heb ook drie biggen aangeschaft en krijg zoo met mijn kippen en konijnen en een paar geiten en schapen een klein boerderijtje. Komt maar eens kijken.

Wel, nogmaals mijn hartelijke dank aan allen en verder verblijf ik met de beste wenschen en hartelijkste groeten,

   

    Uw aller U dankbare in Christus, D. SCHUT, pr. miss.

MISSIENAAIKRANS

Volgens bovenstaande brief kunt U begrijpen hoe blij en dankbaar een missionaris is, iets van de parochianen uit zijn geboorteplaats te mogen ontvangen.

Zoals ieder jaar hebben wij op het feest van Christus Koningschap een speldjesdag voor dat mooie doel gehouden, om zoo ook dit jaar weer iets te kunnen doen, voor onze eigen missionarissen.

De speldjes hebben opgebracht bruto f 71,33, waarvan na aftrek der kosten, het batig saldo ad f 48,– komt aan de Naaikrans. Aan allen die hiertoe hebben medegewerkt onze dank.

Wie alsnog iets wenscht te geven kan zich te allen tijde bij het Bestuur vervoegen.

Och wij kregen dezer dagen nog een smeekbrief van Father Castricum die in zijn nieuwe Missiegebied in Magala, zich zóó armoedig moet behelpen, zoodat in geval niemand een verlanglijstje had, wij zijn lijstje wel eens mochten overdenken.

Toch heel bescheiden hé? Hoe graag zouden wij ook hieraan gehoor geven, maar met een kleine kas kunnen wij weinig doen.

                                             

                                                                             De Missie Naaikrans

Hieronder het gefotografeerde krantenartikel:

Thuis 2x

Op de linkerfoto staat Dirk achter de boerderij in de Dorpsstraat tijdens zijn verlofjaar 1934. Je leest het ongemak van zijn gezicht. Dirk had volgens mij niet zoveel met het formele (foto uit het album van broer George). Hierboven in Oeganda toont Dirk met trotse blik kerkje en tuin (foto via Emmy Kops).

Uganda Martyrs Day 2023

Zus Ria was aanwezig bij de viering zaterdag 3 juni 2023 van Uganda Martyrs Day (Oegandese Martelaren Dag) in de St. Johannes Baptist kerk in haar woonplaats Altenberge. Twee bisschoppen uit Oeganda en de consul van Oeganda waren ook aanwezig bij de plechtigheid.

Hiernaast een opname in de kerk en een foto uit de krant van maandag 5 juni.

Hieronder de laatste update van de Nieuwsbrief van Mill Hill Missionarissen, die ik maandag ontving. Als je na opening van de link het schermpje aanklikt krijg je een indruk hoe Uganda Martyrs Day in Oeganda gevierd wordt.

https://millhillmissionaries.com/images-uganda-martyrs-day/